خبرنگاران گزارش می دهد؛ خبر خوش براى مبتلایان به سرطان؛ وقتى سلول هاى بنیادى تاثیر شیمى درمانى را افزایش می دهند - نامیت

به گزارش خبرنگار ، در اوایل سال 1387 برنامه انجماد و ذخیره سازی خون محیطی به منظور خدمات رسانی به بیمارانی که مبتلا به بیماری های مولتیپل میلوما، لنفوم هوچکین، لنفوم نان هوچکین، آنمی آپلاستیک، لوسمی حاد لنفوئیدی، آنمی سلول داسی شکل و... به طور رسمی در پژوهشگاه رویان شروع شد.

در خون محیطی انواع مختلفی از سلول های خونی شامل گلبول های قرمز، گلبول های سفید، پلاکت ها و سلول های پیش ساز خونساز وجود دارند. سلول های بنیادی فراخوانی شده به خون محیطی منبع مفیدی برای احیاء سیستم خونساز و سیستم ایمنی فرد بیمار پس از شیمی درمانی های شدید است.

سلول های بنیادی خون محیطی و مغز استخوان در راه یاری به بیماران صعب العلاج/ بارقه های امیدی که در بیماران سرطانی ایجاد شده است

مرتضی ضرابی دکتری رشته زیست شناسی سلولی و ملکولی در گفت وگو با خبرنگار ، اظهار کرد: در سال 1979، برای اولین بار پیوند سلول های بنیادی خون محیطی (PBSCTs) برای بیماران لوسمی حاد گرانولوسیتی (CGL) گزارش داده شده است؛ این سلول ها در مراحل اولیه بیماری جمع آوری شده و به روش انجماد نگهداری شده اند و در زمانی که بیماری به مرحله حاد رسید، شیمی درمانی با دوز بالا انجام و به همراه آن سلول های بنیادی محیطی خود بیمار (اتولوگ) تزریق مى گردد.

وى بیان نمود: نتایج حاصل شده، نشان دادند سلول های بنیادی موجود در خون انسان قادر به بازسازی سیستم خونسازی بودند و موجب شد تا این سیستم عملکرد خود را بازیابد؛ در دهه 1990، حضور و شناسایی سلول های بنیادی در خون محیطی انسان باعث شکل گیری فرضیاتی در جهت درمان برخی از سرطان ها شد.

ضرابی ادامه داد: سلول های بنیادی خونساز می توانند در گردش خون وجود داشته باشند و قادر هستند به منظور بازیابی توان از دست رفته مغز استخوان آپلازی شده، سلول های تمایز یافته را فراوری نمایند.

سلول بنیادی خون ساز به یاری بیماری های بدخیم خونی می آیند/جمع آوری یکصدهزار نمونه بند ناف از سطح استان ها

وی با اشاره به خدمات قابل ارائه، گفت: جداسازی RBC، Osteoclast، Osteoblast، Adipose از مغز استخوان، فریز و نگهداری سلول های بنیادی مغز استخوان، جداسازی RBC از خون محیطی، فریز و نگهداری سلول های بنیادی خون محیطی از جمله خدمات قابل ارائه است.

کاربرد های سلول های بنیادی خون محیطی

وى تشریح کرد: پیوند اتولوگ سلول های بنیادی خون محیطی به صورت گسترده ای در درمان سرطان هایی که با دوز بالا شیمی درمانی می شوند، استفاده می گردد؛ این روش نه تنها برای انواع سرطان های خونی استفاده می گردد بلکه برای تومور های جامد که حساس به روش شیمی درمانی هستند از جمله سرطان سینه و سرطان سلول های کوچک ریوی نیز کاربرد دارد.

ضرابی اضافه کرد: نشان داده شده است تزریق متوالی سلول های بنیادی خون محیطی می تواند باعث افزایش شدت و قدرت شیمی درمانی گردد علاوه بر این، از پیوند اتولوگ این سلول ها برای درمان برخی از بیماری ها از جمله مولتیپل میلوما، لنفوم هوچکین، لنفوم نان هوچکین، لوسمی میلوئیدی حاد، نوروبلاستوما، تومور های زایا و انواع بیماری های خود ایمنی استفاده می گردد.

سرطان خون (LEUKEMIA) چیست؟

وی با اشاره به اینکه مولتیپل میلوما در حدود 1 درصد کل سرطان ها را شامل می گردد، گفت: مولتیپل میلوما، در حدود 10 درصد از انواع سرطان های خون را در بر می گیرد؛ با توجه به نتایج حاصل شده از کارآزمایی های بالینی توسط گروه های مختلف از اواسط دهه 1990، شیمی درمانی با دوز بالا همراه با پیوند اتولوگ سلول های بنیادی خونساز به عنوان یکی از استاندارد های درمانی برای آن دسته از بیماران مولتیپل میلوما که واجد شرایط پیوند هستند، مورد توجه قرار گرفته است.

ضرابى ادامه داد: قبل از این، در بیماران مولتیپل میلوما صرفا شیمی درمانی صورت می گرفت و تنها در 10 درصد بیماران، شدت بیماری تخفیف می یافت و تنها 5 درصد بیماران بیش از 10 سال زنده می ماندند.

ضرابی توضیح داد: مطالعات نشان داده اند با پیوند اتولوگ سلول های بنیادی خونساز خون محیطی، شانس بقاء بیماران تا 35 درصد افزایش می یابد؛ به نظر می رسد در قرن حاضر با شیوع انواع بیماری ها از جمله سرطان روبرو هستیم از این رو نیازمند سرمایه گذاری های جدید و گسترده ای در روش های درمان نوین با استفاده از منابع سلول های بنیادی جدید در حیطه درمان بسیاری از بیماری های نیازمند پیوند، هستیم.

تکثیر سلول های بنیادی خونساز بندناف با یاری ریزملکول ها

وی گفت: امروزه در سراسر جهان از جمله کشور های آمریکایی به وسیله مراکز درمانی یا شرکت های خصوصی (Avera MCKennan Hospital &university Health Center و Scripps)، کشور های اروپایی از جمله انگلستان (مرکز NHS)، آفریقای شمالی (Netcell) و همچنین در هند (Cryo Stemcell) به جمع آوری و دخیره سازی سلول های بنیادی خون محیطی اقدام نموده اند تا بتوانند در بیماران مبتلا به سرطان که تحت شیمی درمانی با دوز بالا قرار گرفته اند، استفاده گردد.

وى کرد: در مرکز Avera MCKennan Hospital &university Health Center سالانه بیش از 200 نمونه از خون محیطی بیماران جمع آوری می گردد (قابل ذکر است که این روش در مقایسه با روش نمونه گیری از مغز استخوان روش بدون دردی است) و سلول های بنیادی خونساز آن ها جدا و برای استفاده بیماران در آینده منجمد می گردد.