وقتی یک پرنده می بینید چه اتفاقی در مغزتان می افتد؟ - نامیت

یک پژوهش غافلگیرنماینده نشان می دهد که چگونه گذراندن وقت در طبیعت در خوشحالی ما تاثیر دارد؛ و کدام بخش های طبیعت خاصیت درمانی بیشتری دارند.

آیا الان پرنده ای را می بینید؟ می توانید آواز یکی از آن ها را بشنوید؟ در این صورت احتمالا سلامت روانی شما در حال تقویت شدن است. یک پژوهش که به تازگی در ژورنال Science منتشر شده، دریافته است که حضور در کنار پرنده ها می تواند باعث افزایش احساس مثبت در افراد گردد.

برای دو هفته، شرکت نمایندگان این پژوهش سه بار در روز پرسشنامه ای را در یک اپلیکیشن موبایل پاسخ می دادند. از آن ها سوالاتی دربارهٔ محیط اطراف و شرایط روحی آن ها پرسیده می شد. در داده های این اپلیکیشن یک روند متمایز دیده می شد-شرکت نمایندگانی که پرنده ها را می دیدند، با احتمالی بیشتر حالت روانی بهتری را گزارش می دادند.

پژوهش ها روز به روز بیشتر به این نتیجه می رسند که بیرون رفتن برای مغز ما مفید است؛ به همین علت دانشمندان می خواهند بدانند کدامیک از جنبه های طبیعت خاصیت درمانی بیشتری دارد. لیزا نیسبت (Lisa Nisbet)، روانشناس دانشگاه ترنت در کانادا که در پژوهش مذکور نقشی نداشت، می گوید این نوع مطالعات به ما یاری می نماید بفهمیم چگونه تجربه های روزمرهٔ افراد در ارتباط با عناصر طبیعت، مانند پرنده ها، می توانند تجدیدگر باشند.

چرا مطالعه روی پرندگان؟

آندره آ مکلی (Andrea Mechelli)، روانشناس کینگز کالج لندن و یکی از نویسنده های مقالهٔ مذکور، به طور تصادفی مشغول مطالعهٔ دنیای طبیعی شد. او می گوید من به شخصه برنامهٔ متمرکز خاصی طبیعت ندارم. من فکر نمی کردم می خواهیم نشان دهیم طبیعت اثری قدرتمند دارد. در عوض، او می خواستپاسخ این پرسش را پیدا کند که چرا افرادی که در شهر ها زندگی می نمایند بیشتر در معرض بیماری های روانی، خصوصاً روان گسیختگی، هستند.

در سال 2015، او اپلیکیشن Urban Mind را طراحی کرد تا در پی الگو هایی برای محیط زیست انسان ها گردد. شهر آن ها چقدر شلوغ بود؟ آیا آن ها در محلهٔ خود احساس امنیت می کردند؟ آیا آن ها می توانستند درختان را ببینند؟ مکلی می گوید اولین یافتهٔ ما این بود که طبیعت اثری بسیار قدرتمند دارد. او و همکارانش سپس به این فکر افتادند که کدام جنبه های طبیعت مزایای بیشتری نسبت به بقیه دارند.

آن ها در تابستان مقاله ای منتشر کردند که اثر مثبت پیاده روی در طول یک کانال یا رودخانه را نشان می داد. برای مطالعهٔ آثار حیات وحش، آن ها به سراغ پرنده ها رفتند که در محیط های روستایی و شهری فراوان هستند.

پرنده ها چگونه حال شما را بهتر می نمایند؟

جدیدترین پژوهش آن ها شامل 1٬292 شرکت نماینده می شد که عمدتا در بریتانیا و اروپا زندگی می کردند و بعضی از آن ها با تشخیص متخصصان حرفه ای سلامت روان به بیماری هایی مانند افسردگی مبتلا بودند. اپلیکیشن یه بار در روز گوشی موبایل کاربران را به صدا در می آورد. آیا می توانید پرندگان را ببینید یا بشنوید؟ حال شما خوب است یا بد؟

پس از جمع آوری داده ها، مکلی یک تحلیل آماری روی آن ها انجام داد که یک بهبود متمایز را در خشنودی، زمانی که پرنده ها حاضر بودند، نشان می داد؛ حتی پس از حذف عوامل دیگر نظیر حضور درختات یا راه آب ها. این مزیت سلامت روانی هم برای افرادی که در آن ها افسردگی تشخیص داده شده بود و هم برای افرادی که مشکل سلامت روان نداشتند وجود داشت. مکلی می گوید طبیعت یک نوشدارو نیست. برای مثال، اگر شرکت نمایندگان گزارش داده بودند که محلهٔ آن ها حس امنیت ندارد، حضور درخت ها و پرنده ها باعث نتایج بهتر نشدند.

چیز هایی که نمی دانیم

پیش از درآوردن راه چاره های بزرگ از این مقاله، پیتر جیمز (Peter James)، دانشمند سلامت محیطی در دانشگاه هاروارد که در این پژوهش نقشی نداشته، علاقه دارد داده های بیشتری را ببیند.

برای مثال، پژوهش به داوطلبان تکیه داشت که اکثریت آن ها زنان سفیدپوست با تحصیلات دانشگاهی بودند. پژوهش هایی که پیش تر منتشر شده اند، نشان می دهند که مطالعات سلامت محیطی از این دست فاقد تنوع افراد هستند. بعلاوه پژوهشگران هنگام تحلیل داده ها گزینه های موجود در اپلیکیشن را به دو دستهٔ بزرگ احساسات مثبت و منفی تبدیل کردند که تنها دیدی سطحی به سلامت روان فرد فراهم می نماید.

با این حال، جیمز و دانشمندان دیگر اشاره می نمایند که این پژوهش بینشی مجذوب کننده دربارهٔ چگونگی تاثیر بخش های خاص طبیعت روی سلامت روان ایجاد می نماید. نیسبت می گوید شناسایی و قدردانی از حضور پرندگان و دیگر حیوانات یک راه چاره نویدبخش برای مداخلات سلامت روان و تندرستی برپایهٔ طبیعت به نظر می رسد.

دانشمندان دو نظریه دارند که چرا طبیعت می تواند یک مرهم برای فکر های خستهٔ ما باشد. اولی این است که هوموساپینس ها در طبیعت تکامل یافته اند و محیط های شهری یک اضطراب پس زمینه ای دائم فراوری می نمایند. جیمز دربارهٔ این نظریه می گوید: و ما می توانیم در محیط های طبیعی از آن اضطراب رها شویم، چون این چیزی است که برایش تکامل یافته ایم. ما به عنوان نوع بشر طبیعت را دوست داریم، چون جایی است که باید در آن باشیم.

نظریهٔ دوم نظریهٔ بازیابی توجه نام دارد. مانند نظریهٔ اول، این نظریه می گوید که تقلای دائم زندگی روزمره-رفت وآمد های اضطراب آور و تماس های تصویری همیشگی-احتیاجمند تمرکز شدید است. طبیعت به ما اجازه می دهد که این تمرکز را خاموش کنیم و همزمان با تماشای پرواز پرندگان از شاخه ای به شاخهٔ دیگر مشغول نوعی مدیتیشن با چشمان باز شویم. صرف نظر از علت، دانستن این که درختان، جوی ها یا پرندگان روی حال ما تاثیر می گذارند می تواند درمانگران را قادر کند که طبیعت را وارد درمان خود نمایند.

یک پژوهش در سال 1984 به این نتیجه رسید که اگر بیمارستان ها اتاقی با منظرهٔ طبیعت داشته باشند، بیمارانی که در حال بازیابی از یک عمل جراحی بودند احتیاج به مسکن های کمتر داشتند و مدت زمان بهبود آن ها کمتر بود. پژوهشی دیگر دربارهٔ عادت های قرنطینهٔ کووید-19 دریافت که آن هایی که وقت خود را در طبیعت می گذراندند، افسردی و اضطراب کمتری گزارش کردند.

مکلی در کلینیک خود در لندن روی درمان های زودهنگام تمرکز دارد و به طور مکرر با افراد جوان کار می نماید. او به عنوان یک راه چاره به بیماران خود پیشنهاد می نماید به پیاده روی بروند و به مشاهدهٔ رشد درختان و گیاهان در شهر و پرندگانی که در کنار آن ها پرواز می نمایند، بپردازند. او می گوید این هیچ عوارض جانبی ای ندارد. آن ها می توانند آن را امتحان نمایند و برای این کار چیزی برای از دست دادن ندارند.

منبع: دیجیاتو