12 ساعت ماجراجویی در یخچال - نامیت

به گزارش خبرنگاران، همدان اگرچه یکی از استان های تاریخی با قدمتی بسیار در طول تاریخ است اما این استان نه تنها برای خانواده ها بلکه برای کوهنوردان و ماجراجویان هم سرابی حقیقی به شمار می آید که هرچه به گشت و گذار در آن می پردازند تشنه تر می شوند.

کوهستان الوند همچون نعل اسب از شمال غربی به جنوب شرقی کشیده شده و استان همدان را به دو نیمه شمالی وجنوبی تقسیم نموده است. این کوهستان از قله های مرتفع و سخت گذر تشکیل شده است و قله یخچال (گاوبره) که به یخچال صاحب الزمان(عج) نیز شناخته می گردد با ارتفاع 3580 متر بلندترین قله رشته کوه الوند است.

تابش نور خورشید در آن مایل است و به همین دلیل گرمای کمتری به آن می رسد وبرف هایش دیرتر آب می گردد برای همین وجه تسمیه یخچال به این دلیل است. چرا که نخستین برف پاییزی یا زمستانی این کوه را سفید پوش می نماید و حتی در تابستان نیز دارای هوای بسیار سرد با لکه های برفی است.

صعود به قله یخچال از راستاهای متعدی انجام می گردد اما متداول ترین راستا صعود به قله یخچال از درون دره مراد بیگ است و بیشتر کوهنوردان و دوستداران طبیعت یا ماجراجویان این راستا را برای صعود به قله انتخاب می نمایند. ارتفاع پای کار از مجاور خانه های ییلاقی این دره 2060 متر است و مقدار مسافت رسیدن تا قله بیش از 12 کیلومتر است.

صعود به قله یخچال با پای پیاده عملی متداول است اما آنچه ایستادن برفراز این قله را از نظر ماجراجویی هیجان انگیز و متمایز می نماید صعود با دوچرخه است. خبرنگار خبرنگاران به همراه همنوردش در تعطیلات آخر هفته در اقدامی هیجان انگیز برای کسب تجربه ای جدید تصمیم به صعود این قله را گرفتند. آنچه در ادامه می خوانید گزارش این کوهنوردِ دوچرخه سوار از صعود به بام استان همدان است.

شروع این صعود متفاوت با رسیدن به انتهای جاده آسفالت روستای دره مرادبیگ در ساعت 8:30 رقم خورد. نسیم ملایمی که تنش به شاخ و برگ درختان و رودخانه جاری فرشه (فرشته) در کوچه باغ ها خورده بود به محیط خنکایی دلپذیر بخشیده است. دره چشمه فرشته تقریبا مستقیم و دارای شیب ملایم است. همین موضوع کار را برای رکاب زدن آسان جلوه داده است.

با یک ساعت رکاب زنی در کوچه باغ های دره مراد بیگ به محلی که چند اتاقک و آغل سنگی داشت، و خانه ییلاق نام داشت رسیدیم. برای صعود به قله یخچال باید راستا در سمت چپ خانه ییلاقی را انتخاب کنیم که از آنجا به بعد دره هزار پیچ شروع می گردد.

این دره به دلیل فراوانی چم و خم هایی که دارد به هزار پیچ معروف شده است و در هر پیچ می توان گفت با مناظری روبرو خواهید شد که تا سر حد رویاء غافلگیرتان می نماید. چرای گوسفندان، وجود پرندگان خوش خوان و طویور، عبور و مرور سگ و اسب و حتی کندوهای زنبور عسل تنها بخشی زیبایی های این طبیعت بکر است.

خوشبختانه راستا صعود به قله یخچال به دلیل ناشناخته بودن و دسترسی نه چندان آسان همچنان بکر و دست نخورده باقی مانده است اگر چه در بخشی از ابتدای راستا در حوالی روستای سیلوار شاهد گسترش ساخت و ساز ویلا و منازل مسکونی در حریم رودخانه و در دل کوهستان هم هستیم.

بافت اصلی کوهستان یخچال به دلیل سرسبزی بسیار همچون پارچه مخملی است که به نظر می رسد رودخانه های جاری در آن راهی زیگ زاگ را روی بستر آن دوخته است. رکاب زدن در خنکای این رودخانه تا ابتدای خانه های ییلاقی کار آسانی است اما چالش اصلی که هیجان را به اوج می رساند از ابتدای دره هزار پیچ است که به تدریج هرچه در دل کوهستان پیشروی می کنیم راه شیب می گیرد و در بعضی از مواقع بسیار باریک می گردد تا جایی که در اغلب نقاط به دلیل خطرناک بودن یا غیر قابل رکاب زدن راستا باید دوچرخه را هل داد.

با این وجود هرچه بر سختی راستا افزوده می گردد جاذبه قله یخچال و نمای روبه رو آنچنان نمایان است که همچون آهن ربایی قوی ماجراجویانی که اراده آهنین دارند را به سمت خود جذب می نماید. از آنجایی که صعود با دوچرخه به قله یخچال کاری بسیار سخت است ضرورت دارد بسیار سبک بار برای رکاب زنی این راستا اقدام کرد. همچنین باید به مقدار احتیاج آب به همراه داشت.

وجود چشمه فرشته و رودخانه پر آبی که از آن سرچشمه می گیرد دشت های سرسبزی را ایجاد نموده است. گیاهانی همچون بابونه، نعنا، آویشن، گزنه و چمن زار هوایی مطبوع و با رگه هایی از رایحه هر یک از این گیاهان را به مکانی رویایی و نشئه انگیز در پس هر دم و باز دم تبدیل نموده است.

در انتهای راستا دره هزار پیچ به سینه کش صعود به قله خواهیم رسید به دلیل شیب بسیار زیاد و ناهموار بودن آن به ناچار در تمامی طول این راستا دوچرخه را باید بر دوش کشید. برای افرادی که سابقه کول بری نداشته اند این بخش از راستا ممکن است خط خاتمه باشد چرا که تقریبا چشم انداز روبرویشان ممکن است مملو از سدی از قلوه سنگ های غول پیکر و ناامید نماینده باشد.

از همین رو ضرورت دارد در بخشی های کوتاه استراحت کرد و مواد قوت بخش همچون میوه و تنقلاب سبک خورد. با افزایش ارتفاع مشکل دیگری هم ماجراجویان را در کوه خِفت خواهد نمود و آن تأثیر هوای رقیق و کاهش اکسیژن است که بر عملکرد ذهن و توان جسمی تاثیر منفی فراوانی خواهد گذاشت. بی رمقی، بی حوصلگی و شاید ناامیدی همچون سارقی به سرقت انگیزه و اندوخته هیجانی ماجراجویان خواهد پرداخت.

با این وجود با کمی صبر و استشمام هوای پاک و چشم اندازه مرتفع کوهستان یخچال سودای صعود به قله یخچال را در سلول و وجودمان جاساز می نماید که به راه ادامه خواهید داد. پس از پنج ساعت دست و پنجه نرم کردن با همه عواملی که ما را به بازگشت سوق می داد سازه پناهگاه صاحب زمان (عج) میل و رغبتی دوچندان برای ادامه راستا ایجاد خواهد نمود.

با یک ساعت استراحت در این پناهگاه که یکی از پناهگاه های خوش منظره و مجهز کوهستان های ایران است مجدد خودمان را به برای حمله نهایی به قله یخچال آماده کردیم. ادامه راستا چندان سخت نبود اما افزایش ارتفاع و سرمای هوا کمی از سرعت صعود می کاست. در بخش های از این راستا که جنس زمین سفت و قابل رکاب زدن بود با دوچرخه به سمت قله پیشروی کردیم اما در بخش هایی خاک نرم و شنی می شد و همین مساله باعث بوکسوات (لغزش، هرزگردی) لاستیک بر زمین می شد. آخرین طول صعود به قله از سنگ های بزرگ تشکیل شده بود در نهیات مجدد دوچرخه هایی که وزن هر یک حدود 12 کیلوگرم بود را بر دوش گرفتیم و تا فراز قله حمل کردیم.

ساعت 17 بر قله چندین تصویر به یادگار ثبت شد. و پس از آن به دلیل آنکه خورشید به زمین می نشست و اندک اندک هوا به سمت تاریکی می رفت بدون اتلاف وقت به سمت پایین راهی شدیم. راستا بازگشت به سمت روستای دره مراد بیگ همان راستا آمدن نبود و بنا به تجربه کوهنوردان حاضر در پناهگاه صاحب الزمان(عج) راستا مال رویِ معدن را جایگزین کردیم که تصمیمی منطقی و مثبت بود. اگر چه این راستا هم برای فرود بسیار هیجان اگیز و پر خطرتر از صعود بود چراکه در بخشی از طول های راستا آنچنان باریک می شد که در صورت لغزش یا به هم خوردن تعادل ممکن بود به قعر دره سقوط کرد.

سراشیبی بسیار و جنس خاک راستا بازگشت در بعضی از مواقع موجب داغ شدن لنت و دیسک ترمزهای هیدرولیکی دوچرخه می شد و همین مساله برای کاهش سرعت دردسر ساز آفرین بود به ناچار در پاره از راه بازگشت مجدد باید دوچرخه را هل می دادیم تا دیسک و لنت ترمز خنک گردد. با تمامی سختی ها این صعود متفاوت در ساعت 20 پس از رسیدن به روستای دره مراد بیگ در تاریکی هوا با 12 ساعت ماجراجویی به خاتمه رسید.

گزارش و تصویر: محمدرضا بختیاری