19 دانشمند زن که نوبل پزشکی، فیزیک و شیمی گرفته اند
به گزارش نامیت، زنان سراسر دنیا همواره در عرصه های مهم علمی درخشیده اند و تاکنون کارهای بزرگی برای پیشرفت دنیا و آسان شدن زندگی برای بشریت انجام داده اند در این خبر قصد داریم 19 زن موفقی که توانسته اند جایزه نوبل پزشکی، فیزیک و شیمی را از آن خود نمایند را معرفی کنیم.
به گزارش خبرنگاران؛ تا سال 2015، جایزهٔ نوبل به 822 مرد، 48 زن و 26 سازمان رسید. از میان زنان، 17 تن جایزهٔ صلح، 14 زن جایزهٔ ادبیات 12 تن جایزهٔ فیزیولوژی و پزشکی، چهار زن جایزهٔ شیمی، سه زن جایزهٔ فیزیک، و یک زن جایزهٔ اقتصاد را دریافت نموده اند.
نخستین زنی که جایزهٔ نوبل را دریافت کرد ماری کوری بود که پیروز شد به همراه همسرش پیر کوری و آنری بکرل در سال 1903 جایزهٔ نوبل فیزیک را دریافت کند. ماری کوری همچنین در سال 1911 جایزهٔ شیمی نوبل را دریافت کرد و به تنها زنی تبدیل شد که برندهٔ دو جایزهٔ نوبل شده است. ایرن ژولیو-کوری، دختر ماری کوری، نیز در 1935 جایزهٔ نوبل شیمی را برد و این دو تنها مادر و دختری هستند که جایزهٔ نوبل را دریافت نموده اند.
سال 2009 سالی بود که بیشترین جایزهٔ نوبل را برای زنان به ارمغان آورد، به طوری که در آن سال پنج زن پیروز به کسب این جایزه شدند. دانا استریکلند و فرانسیس آرنولد و نادیا مراد آخرین زنانی هستند که جایزهٔ نوبل را دریافت نموده اند.
اسامی زنانی که پیروز به اخذ جایزه نوبل پزشکی، فیزیک و شیمی شده اند به ترتیب زیر است:
نوبل پزشکی
گرتی کوری
گرتی کوری (Gerty Cori) یک زیست شیمی دان اهل ایالات متحده آمریکا بود. او سومین زن در دنیا و اولین زن آمریکایی بود که در یک رشته علمی جایزه نوبل گرفت. او اولین زنی بود که در سال 1947 جایزه نوبل فیزیولوژی و پزشکی گرفت.
روزالین سوسمن یالو
روزالین سوسمن یالو(Rosalyn Sussman Yalow) فیزیکدان پزشکی آمریکایی است که در سال 1977 به خاطر پیشبرد پرتوشناسی هورمون های پپتیدی(Peptide hormone) برنده جایزه نوبل فیزیولوژی و پزشکی شد.
باربارا مک کلینتاک
باربارا مک کلینتاک(Barbara McClintock) دانشمند برجسته آمریکایی و متخصص سیتوژنتیک و برنده جایزه نوبل فیزیولوژی و پزشکی سال 1983 به خاطر کشف سازه جابجاشدنی است. مک کلینتاک در سال 1927 پی اچ دی خود را در رشته گیاه شناسی از دانشگاه کرنل گرفت و کار خود را به عنوان رهبر توسعه سیتوژنتیک ذرت شروع کرد که بقیه عمرش در پژوهش بر روی آن تمرکز کرد.
ریتا لوی مونتالچینی
ریتا لوی مونتالچینی(Rita Levi-Montalcini) یک عصب شناس اهل ایتالیا بود. وی برنده جایزه نوبل فیزیولوژی و پزشکی در سال 1986 و نشان ملی علوم شده است.
گرترود بی. الیون
گرترود بل الیون(Gertrude Belle Elion) یک دانشمند اهل ایالات متحده آمریکا بود. وی برنده جایزه نوبل فیزیولوژی و پزشکی در سال 1988 شده است.
کریستیانه نوسلاین-فولهارت
کریستیانه نوسلاین-فولهارت(Christiane Nüsslein-Volhard) یک زیست شناس اهل آلمان است. وی برنده جایزه نوبل فیزیولوژی و پزشکی سال 1995 شده است.
لیندا باک
لیندا براون باک(Linda Brown Buck) زیست شناس اهل ایالات متحده آمریکا است که بیشتر به خاطر کار روی دستگاه بویایی شناخته شده است. وی در سال 2004 به همراه ریچارد اکسل، به خاطر کار روی گیرنده های بویابی، برنده جایزه نوبل فیزیولوژی و پزشکی شد.
فرانسواز باره سینوسی
فرانسواز باره سینوسی(Françoise Barré-Sinoussi) یک ویروس شناس اهل فرانسه است که به علت کشف اچ .آی .وی شناخته شده است. وی در سال 2008 برنده جایزه نوبل فیزیولوژی و پزشکی شد.
الیزابت بلک برن
الیزابت هلن بلک برن(Elizabeth Helen Blackburn) زیست شناس استرالیایی تبار آمریکایی، پژوهشگر، استاد دانشگاه و برندهٔ نوبل پزشکی سال 2009 است.
کارول گریدر
کارولین ویدنی کارول گریدر (Carolyn Widney Carol Greider) زیست شناس آمریکایی، پژوهشگر، استاد دانشگاه و برندهٔ نوبل پزشکی سال 2009 است.
می-بریت موزر
می-بریت موزر(May-Britt Moser) یمی-بریت علاقه زیادی به مطالعه بر روی رفتار موش ها در آزمایشگاه داشت و به دنبال راهی بود که بر روی مغز موش ها نیز تحقیق کند. او در سال 1995 در رشته نوروفیزیولوژی دکترای خود را گرفت. او و همسرش به دنبال یافتن جواب این سؤال بودند که چگونه انسان مسیریابی می نماید؟ مطالعات آنها بر روی موش هایی بود که از هزار تو عبور می کردند و مغزشان در آن حالت آنالیز می شد. در سال 2005 این دو دانشمند پیروز به کشف سلول های خاصی شدند. این سلول های موقعیت یاب به موش ها یاری می کردند که نقشه ای را در ذهن خود ایجاد نمایند تا بتوانند به محلی که غذا واقع شده است برسند. می-بریت به همراه شوهرش ادوارد موزر و جان اوکیف به خاطر کشف سلول های سامانه موقعیت یابی در مغز انسان به طور مشترک برنده جایزه نوبل فیزیولوژی و پزشکی سال 2014 شدند.
یویو تو
یویو تو(Tu Youyou) شیمی دان و داروشناس اهل چین است. وی برنده جایزه نوبل فیزیولوژی و پزشکی در سال 2015 شده است. یویو تو محقق چینی که هم اکنون به عنوان استاد ارشد در آموزشگاه چین در بخش داروهای سنتی چینی مشغول به کار است، پیروز شده روش درمانی جدیدی برای مقابله با مالاریا ارائه دهد.
نوبل فیزیک
ماری کوری
ماریا اسکلودوسکا کوری(Marie Salomea Skłodowska-Curie) شناخته شده با نام ماری کوری فیزیکدان و شیمیدان لهستانی-فرانسوی بود. ماری کوری نخستین زنی است که برنده جایزه نوبل شد. او همچنین اولین دانشمند و تنها زنی است که دو بار جایزه علمی نوبل دریافت نموده است و تنها فردی است که دو جایزه نوبل را در دو رشته مختلف کسب نموده است. او ابتدا این جایزه را در رشتهٔ فیزیک در 1903 و سپس در رشته شیمی در 1911 دریافت کرد.
ماریا ژئوپرت مایر
ماریا گوپرت مایر(Maria Goeppert-Mayer) فیزیکدان آمریکایی آلمانی تباراست که در سال 1963 برای تحقیق بر روی ساختار پوسته ای هسته برنده جایزه نوبل در فیزیک شد. او بعد از ماری کوری دومین زنی بود که پیروز به دریافت این جایزه شده است.
دانا استریکلند
دانا استریکلند(Donna Strickland) فیزیکدان در رشته نور و برنده نوبل فیزیک 2018 اهل کانادا است. او دانشیار دانشکده فیزیک و اخترشناسی دانشگاه واترلو است. او به عنوان یکی از پیشگامان لیزرهای پالس، جایزه نوبل فیزیک 2018 را به همراه ژرار مورو و آرتور اشکین به دست آورد. او پس از ماری کوری و ماریا ژئوپرت مایر، سومین زنی است که برنده جایزه نوبل فیزیک می گردد.
نوبل شیمی
ماری کوری
ماریا اسکلودوسکا کوری(Marie Salomea Skłodowska-Curie) شناخته شده با نام ماری کوری فیزیکدان و شیمی دان لهستانی-فرانسوی جایزه نوبل شیمی را در سال 1911 دریافت کرد.
ایرن ژولیو-کوری
ایرن ژولیو-کوری(Irène Joliot-Curie) فیزیک دان و شیمی دان فرانسوی و دختر ماری کوری است که به خاطر کشف رادیواکتیویتهٔ مصنوعی در سال 1935 جایزه نوبل شیمی را دریافت کرد.
دوروتی هاجکین
دوروتی مری هاجکین(Dorothy Mary Hodgkin) دانشمند شیمی دان انگلیسی بود که به دلیل کارهایش بر پدیده پراش پرتو ایکس معروف شد. او روش عکسبرداری پراش پرتو ایکس را ارتقا داد. روشی که برای معین ساختار سه بعدی مولکول های زیستی به کار می رود. از کارهای شاخص او می توان به تصدیق ساختار مولکولی پنی سیلین، که پیشتر توسط ارنست بوریس چین پیشنهاد شده بود و نیز معین ساختار مولکولی ویتامین ب12 اشاره نمود. کاری که برای انجامش جایزه نوبل شیمی سال 1964 میلادی را از آن خود کرد.
عادا یونات
عادا یونات شیمی دان و بلورشناس یهودی است که به خاطر فعالیتش در زمینه کشف ساختار و کارکرد روند تکوین پروتئین در سلول ها، جایزه نوبل شیمی سال 2009 را دریافت نموده است.او ریاست بخش تحقیقاتی مؤسسه عالی علوم وایزمن را عهده دار است. یونات همچنین عضو آموزشگاه ملی علوم آمریکا و سازمان زیست شناسی مولکولی اروپا است. او تحقیقات خود را در زمینه بیوسنتز پروتئین به وسیله بلورشناسی ریبوزوم شروع کرد. او هم چنین در سال 2006 میلادی، جایزه ولف در شیمی را از آن خود کرد
فرانسیس آرنولد
فرانسیس همیلتون آرنولد(Frances Hamilton Arnold) متولد 25 ژوئیه 1956، دانشمند، مهندس سرشناس آمریکایی و برنده جایزه نوبل است. وی که یکی از سه برنده نوبل شیمی 2018 بود بر این باور است که انسان در هر زمان باید بتواند از چند بعد به مسائل بنگرد و هوشمندانه ترین راه را برای حل مسائل برگزیند. وی از جمله پیشتازان روش های تکامل تدریجی راهنمایی شده در زمینه پروتئین ها برای آفرینش سیستم های بیولوژیکی مفید شامل آنزیم ها، مسیرهای سوخت و سازی، مدارهای تنظیم شده ژنتیکی و ارگانیسمها به شمار می رود.
منبع: خبرگزاری ایسنا