اندیشکده روسی، ناتو در اندیشه رقیب سازی از روسیه و چین برای مقابله با آنها - نامیت

با ما همراه باشید و با تور چین از شگفت انگیزترین کشور دنیا دیدن کنید بر روی دیوار چین سلفی بگیرید، از قصر ممنوعه دیدن کنید و در خیابان شانگهای پیشرفته ترین آسیا قدم بزنید.

به گزارش گروه بین الملل خبرنگاران، سازمان پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) به منظور تمرکز و یکپارچه سازی اقدامات نظامی و دفاعی کشورهای غربی ایجاد شد که بیشتر فعالیت های آن برای مقابله با نفوذ شوروی بود. پس از فروپاشی شوروی، استراتژی این سازمان بر محور گسترش ناتو به شرق و افزایش حوزه فعالیت های آن در جمهوری های تازه استقلال یافته اروپای شرقی، آسیای مرکزی و قفقاز بود. اما مدتی است که با ظهور چین به عنوان یک قدرت عظیم، راهبردهای این سازمان دچار چالش اساسی شده و حتی رویکردهای مشترک بین اعضای آن در حال تبدیل شدن به اختلاف نظرها است، بنابراین ناتو به دنبال تنظیم یک راهبرد دیگر برای برقراری مجدد تمرکز است. یولیا ملنیکووا، استاد پژوهشگاه دولتی روابط بین الملل مسکو، با انتشار مقاله در اندیشکده شورای امور بین الملل فدراسیون روسیه به آنالیز بیشتر کوشش های ناتو برای ایجاد راهبرد جدید می پردازد.

جدیدترین خبرها و تحلیل های ایران و دنیا را در کانال تلگرامی خبرنگاران بخوانید. (کلیک کنید)

جدیدترین خبرها و تحلیل های ایران و دنیا را در صفحه اینستاگرامی خبرنگاران بخوانید. (کلیک کنید)

ملنیکووا می نویسد: حدود یک سال است که ناتو به جست وجوی فعال برای یافتن الگوی همزیستی مشترک ادامه می دهد و این می توانست تشکیل دهنده بنیان یک مفهوم جدید استراتژیک برای اتحاد باشد. طی اجلاس سال 2019 در لندن، پروژه ناتو 2030 راه اندازی شد، زمانی که به ینس استولتنبرگ، دبیر کل ناتو دستور داده شد تا یک گروه کارشناسی تشکیل دهد و در فرایند آن به تهیه پیشنهادات برای تقویت همکاری های راهبردی بین کشورهای عضو و تطبیق مفهوم استراتژی با اجلاس سران در سال 2021 بپردازند.

وی ادامه می دهد: احساس تهدید مشترک در برابر اتحاد جماهیر شوروی سابق، به عنوان عنصر اصلی هویت فراآتلانتیکی تا سال 1991 میلادی در نظر گرفته می شد. در شرایط کنونی، بیشتر فرایند ایجاد خطر جدید در برابر چین در حال تثبیت است. لحاظ کردن تهدید چین به صورت رسمی (همراه با روسیه) در مفهوم استراتژیک جدید، می تواند پیامدهای اساسی برای ساختار امنیت دنیای داشته باشد.

تحلیلگر روس، شرح می دهد: گزارش کارشناسان ناتو تشکیل شده از سه بخش شامل مقدمه ای از پیشنهادات و نظریه های اصلی، توصیف فرایند توسعه محیط خارجی در دهه جدید و توصیه های دقیق است که بخش آخر جزو مهمترین آن است. اگرچه در این گزارش از مجموعه ای سنتی برای اتحاد و جامعه غربی در قالب کلیشه های سیاست خارجی به عنوان یک کل مانند نظم مبتنی بر قاعده، دفاع از سبک زندگی دموکراتیک و تقویت مقاومت در برابر فشار استفاده شده است، اما محتوای آن نسبت به سند مشابه در سال 2010 متفاوت است. سند جدید واقعیت های بین المللیِ تغییریافته و مسائل داخلی انباشته شده را منعکس می نماید.

ملینکووا معتقد است: هدف اصلی ناتو 2030 غلبه بر تمایلات گریز از مرکز است که طی چند دهه گذشته به دلیل تفاوت در درک تهدیدها و منافع امنیتی کشورهای شرکت نماینده در اتحاد به وجود آمده است. در این سند به منظور همراه کردن متحدان برای مشارکت در پروژه های دنیای، در ابتدا تحول در فضای بین المللی به عنوان شرایط منفی برای توسعه ناتو ارائه می گردد. به گفته نویسندگان، دهه جدید با رقابت قدرت های عظیم، تجدیدنظرطلبان اقتدارگرا و در پیش دریافت سیاست های تهاجمی همراه خواهد بود.

وی تأکید می نماید: در چنین واقعیتی از دنیا، این گزارش هیچ اقدامی را برای بهبود مناسبات با مسکو پیشنهاد نمی دهد و به جای آن حفظ یک رویکرد ترکیبی از مهار و گفت وگو تا زمان تغییر موضع روسیه یا به وجود آمدن تحولی مطلوب برای ناتو را توصیه می نمایند. از گفت وگوی روسیه-ناتو بایستی برای انتقال مواضع و موقعیت اتحاد به مسکو استفاده گردد. البته هر چقدر که مواضع نسبت به روسیه سخت و غیرسازنده به نظر برسد، مدت هاست که اتهامات شعاری و معمول با همان پاسخ های معمول تنظیم شده است. اما در خصوص چین رویه ثابتی وجود ندارد. این چالش از ابتدا و به روشی نسبتاً جالب در برنامه ناتو فرمول بندی شده است که هم رویکرد قاطع و سخت وجود دارد و هم همکاری مالی با چین توسط بسیاری از اعضای اتحاد ناتو در نظر گرفته شده است.

در این مقاله آمده است: رشد قدرت چین با سیاست صنعتی و ترکیبی از بخش های نظامی و اجتماعی تضمین می گردد. به طور کلی افزایش قدرت چین موجب تغییر محاسبات استراتژیک ناتو شده است. اگرچه پکن مانند روسیه همچنان تهدید نظامی مستقیمی برای سرزمین های اعضای ناتو نیست، اما منافع و مواضع راهبردی چین روز به روز دنیای می گردد. به زودی جبر مالی، فشارهای دیپلماتیک و نظامی به محیطی فراتر از هند و پاسیفیک گسترش می یابد و برای ناتو ایجاد انعطاف پذیری جمعی، محافظت از زیرساخت های حیاتی و بخش های حساس اقتصاد، همچنین واکنش به تهدید فناوری های جدید مانند 5 جی، سخت می گردد. این موارد بیشتر مربوط به نگرانی آمریکایی ها نسبت به چین است.

ملینکووا می نویسد: بر اساس گزارش ناتو، نه تنها برای ایالات متحده آمریکا، بلکه برای اتحادیه اروپا نیز خطرات فزاینده ای درباره خدمات ارتباط از راه دور، فضا، حوزه سایبری و فناوری های جدید وجود دارد. شعارهای مربوط به حقوق بشر که زمانی بر فضای چین تسلط داشتند، دیگر صندلی مهمی ندارند، اگرچه در انتهای گزارش ناتو این جمله آمده که سیاست های چین در زمینه حقوق بین الملل بر خلاف نظم مبتنی بر حقوق است.

وی در سرانجام تأکید می نماید: روسیه و چین نه تنها به صورت جداکانه، بلکه در کنار هم به عنوان یک تهدید برای ناتو قرار می گیرند. در این سند توصیه می گردد که در واحد اطلاعات و امنیت مشترک ناتو، یک بخش مجزا برای آنالیز تعامل با روسیه و چین ایجاد گردد که طی آن به طور منظم به شورای آتلانتیک شمالی گزارش دهد. همچنین توجه به نفوذ روسیه و چین طی فرایند تدوین استراتژی جنوب (جنوب اروپا) از موارد تأکید شده در این سند است. دریای مدیترانه در حال تبدیل شده به حضور مسکو و تا حدودی پکن است که به همراه چالش های درون منطقه ای، تقویت موقعیت جنوب ناتو و فرماندهی مشترک در ناپل (ناپولی) را می طلبد.