اولین سفر جانشین موگرینی به تهران؛ اینستکس فعال می گردد؟
به گزارش نامیت، جوزپ بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا برای نخستین بار از زمان جایگزینی فدریکا موگرینی به مدت دو روز به تهران می آید. بورل در این سفر با حسن روحانی رئیس جمهوری اسلامی ایران، محمدجواد ظریف، وزیر خارجه و سایر مقامات ارشد ایران ملاقات خواهد نمود. در شرایطی که اولین محموله دارو به وسیله سوئیس به ایران ارسال شده است، سفر مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا می تواند در راستای فعال شدن اینستکس و خط تجاری با اروپا باشد.
از سفر با تور پاییزی کانادا لذت ببرید. سفری فراموش نشدنی به تورنتو و آبشار نیاگارا که حسابی حال شما را دگرگون خواهد کرد.
سیدعباس موسوی، سخنگوی وزارت امورخارجه ایران یکشنبه 13 بهمن از سفر مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا به تهران در روز دوشنبه اطلاع داد و گفت: قرار است مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در سفر به ایران با وزیر امورخارجه و سایر مقامات ارشد کشورمان ملاقات و رایزنی کند.
بورل در حالی راهی تهران شده است که فرانسه، آلمان و انگلیس، سه کشور اروپایی طرف برجام پس از جدیدترین اقدام ایران در کاهش تعهداتش اعلام نمودند که تصمیم دارند مکانیزم حل اختلاف موسوم به مکانیزم ماشه را فعال نمایند.
پانزدهم دی ماه بود که ایران در پنجمین گام کاهش تعهدات خود، اعلام نمود که به تمامی محدودیت ها برای ادامه فعالیت اتمی انتها داده و دیگر هیچ محدودیتی را برای عملیات غنی سازی خود نمی شناسد اما در صورت برطرف تحریم ها و محقق شدن منافع برجامی اش آماده بازگشت به تعهدهای برجامی است. در این شرایط واکنش سه کشور اروپایی عضو برجام به این اقدام ایران، تهدید به فعال کردن ساز و کار برطرف اختلاف در توافق برجام بود. آنها مدعی شدند اگر این اختلاف حل نگردد، ممکن است در نهایت شکایت خود را به شورای امنیت برده و همین اقدام می تواند احتمال بازگشت تحریم های بین المللی سازمان ملل علیه ایران را به دنبال داشته باشد. اما این تهدید، اقدام مؤثری برای ترغیب تهران برای بازگشت به تعهدات برجامی اش نبود.
محمدجواد ظریف هم چند روز پیش متعاقب نامه ای که حسن روحانی، رئیس جمهوری ایران هنگام نخستین گام تلافی جویانه ایران خطاب به سران 1+4 نوشته بود، بازشدن پفراینده هسته ای ایران در شورای امنیت را با خطر خروج ایران از توافقنامه ان پی تی روبه رو دانسته بود. با این حال کشورهای اروپایی از جمله انگلیس با تأکید بر اینکه از پیوستن به کمپین فشار حداکثری امریکا علیه ایران خودداری خواهند کرد، خواستار جایگزینی برجام با توافق مدنظر دونالد ترامپ، رئیس جمهور امریکا شده اند. توافقی که ترامپ بر اساس آن خواستار تغییر بندهایی از توافق و افزودن موضوعات دیگری به آن شده است.
در واقع مسئول جدید سیاست خارجی اروپا در بحبوحه چنین تحولاتی به ملاقات مقام های ایران آمده است.
به گزارش ایرنا، پورل جزو آن دسته از سیاستمدارانی است که از توافق هسته ای با ایران به طور جدی حمایت می نماید. او چندین بار از اقدامات دونالد ترامپ در خروج یکجانبه از برجام و اعمال سیاست تهدید و فشار حداکثری علیه ایران انتقاد نموده است. او مخالف یکجانبه گرایی آمریکا است و از یکجانبه گرایی ها و اقدامات مداخله جویانه دولت امریکا از جمله لغو معافیت تحریم های نفتی ایران انتقاد نموده است. پیش تر در اواسط آذر ماه جوزپ بورل که به تازگی به عنوان جانشین فدریکا موگرینی، مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا شروع به کار نموده بود، در اولین موضع گیری رسمی اش در قبال مساله برجام گفته بود که اتحادیه اروپا بزرگ ترین منفعت را در زنده ماندن و ادامه حیات توافق هسته ای با ایران دارد. هرچند برجام در شرایط خوبی به سر نمی برد، اما مسوول جدید سیاست خارجی اتحادیه اروپا بر لزوم حفظ برجام تاکید دارد. این سیاستمدار چپ گرای اسپانیایی در مصاحبه ای با روزنامه ال پایس، در این باره گفته بود: ما از مقام های ایرانی می خواهیم تا برای زنده نگه داشتن برجام، هر آنچه را می توانند انجام دهند. از بین بردن این توافق یک اشتباه بزرگ خواهد بود. بورل در گفت وگو با روزنامه اسپانیایی El País، گفته است: ما تا حد زیادی خواستار دوام برجام هستیم. از مقامات ایرانی می خواهیم هر کاری را که برای زنده نگه داشتن توافق ضروری است، انجام بدهند.
بورل اواخر دی ماه هم در یک کنفرانس خبری در خاتمه نشست وزیران خارجه اتحادیه اروپا در بروکسل گفته بود که میخواهد با همه طرف های توافق هسته ای گفت وگو کند و از همه ظرفیت ها برای از بین بردن اختلافات استفاده کند. این دیپلمات اسپانیایی، ساز و کار حل اختلاف برجام را نیز دارای ابهام دانسته و افزوده بود فرایند این مکانیسم حل اختلاف نامشخص است.
خبرگزاری ایلنا هم نوشته است: دیروز و در آستانه سفر بورل به تهران اتحادیه اروپا در بیانیه ای تأکید کرد : دراین سفر بورل با حسن روحانی، علی لاریجانی رئیس مجلس ایران و محمد جواد ظریف ملاقات خواهد نمود. این سفر فرصتی برای گفت وگو درباره تحولات جاری است. همچنین این سفر بیانگر تعهد اروپا به حفظ برجام و همکاری بین اتحادیه اروپا و ایران است.
رقابتی بین اینستکس و سازوکار سوئیس وجود ندارد
هفتم بهمن ماه پرداخت اولیه برای محموله ای از دارو به مقصد ایران، به طور آزمایشی، مورد تأیید نهاده شد. مارکوش لایتنر، سفیر سوئیس در تهران در نشستی خبری خود گفته است: بعد از معامله پیروز هفته گذشته ضروری است بخشی از جزئیات فنی را آنالیز کنیم تا این کانال را نهایی کنیم و انتظار داریم این تمهید در یکی، دو هفته آینده کاملا عملیاتی گردد. هدف سازوکار تجاری انسان محبت آمیز سوئیس یا SHTA، حصول اطمینان از آن عنوان شده که صادرنمایندگان و شرکت های تجاری در زمینه غذا، بخش های دارویی و پزشکی مستقر در سوئیس از یک کانال پرداخت مطمئن از طریق یک بانک سوئیسی برخوردار شوند که به وسیله آن پرداخت ها در ازای صادرات آنها به ایران تضمین می گردد. به این ترتیب سوئیس در تأمین اقلام کشاورزی، غذایی و تجهیزات پزشکی برای ایرانیان یاری می نماید. تمهید تجاری انسان محبت آمیز از سوی سوئیس و در همکاری نزدیک با مقامات مربوطه در آمریکا و در ایران و نیز بانک ها و شرکت های برگزیده سوئیسی ایجاد شده است. تحت این تمهید، وزارت خزانه داری آمریکا تضمین های لازم را برای بانک های دست اندرکار فراهم خواهد نمود تا اطمینان یابند امکان انجام معاملات مالی در راستای قوانین ایالات متحده وجود دارد. سفارت سوئیس در تهران به همین دلیل اقدام به برگزاری این نشست خبری کرد.
در خبری روز گذشته، مارکوس لایتنر درخصوص اینکه با گذشت یک سال بدون انجام معامله در اینستکس و با وجود شبه کوشش اروپا برای خودداری از برانگیختن واکنش آمریکا، آیا تمهیدات سوئیس می تواند پیش زمینه ای برای یاری های بیشتر و همکاری گسترده تر اروپا با ایران باشد یا به همین چارچوب فعلی بسنده خواهد شد، گفته است: من در صندلی درستی برای صحبت درباره اینستکس نیستم. ما عضو اتحادیه اروپا نیستیم و جزئی از سازوکار اینستکس به شمار نمی آییم. از ابتدا سعی کردیم روی مسائل بانکی تمرکز کنیم و همچنین درباره جریانات مالی در این حوزه متمرکز شویم. اینستکس درواقع تمرکز درباره تبادلات است، درحالی که ما از ابتدا روی اقدامات و یاری های انسان محبت آمیز تمرکز نموده ایم. نخستین معامله، نشانه بسیار مثبتی بود برای آنکه دیگر افراد نگاه نمایند و به دنبال راهکاری باشند و این سازوکار نشان داد که این عملی و ممکن است. همان طور که گفتم، من در این حوزه تخصص ندارم، اما مایلم بگویم که رقابتی بین اینستکس و سازوکار سوئیس وجود ندارد. برای کشوری مثل ایران و با مالی به اندازه اقتصاد ایران ما نیازمند به سازوکارهای متفاوتی هستیم. کسانی دیگر هم می توانند دست به کار شده و با فراگیری از این نمونه قدم پیش بگذارند.
منبع: اتاق بازرگانی ایران